Бүгін, 2023 жылғы 13 қыркүйекте Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар вице-министрі Сыздықов Бауыржан Мәдиұлы жұмыс сапары барысында сейсмология институтына барды, деп хабарлайды DKNews.kz.
Бірінші кезекте вице-министр институттың зертханаларына барып, ғылыми-зерттеу жұмысының негізгі бағыттарымен танысты.
Кеңес барысында вице-министр қызметкерлермен институтта жүргізіліп жатқан жұмыстар мен перспективалық жоспарларға қатысты мәселелерді талқылады және ғылыми қызметкерлерге республика аумағының қауіпсіздігі үшін сейсмологиялық бақылаулар мен зерттеулердің шешілетін ғылыми проблемаларына барынша сәйкестігін оңтайландыру жөнінде тапсырма берді. Сондай-ақ, ол сейсмологтармен Алматы қаласында және жалпы Қазақстанда жер сілкінісінің болжамын, сейсмикалық қауіпті және сейсмикалық қауіпті бағалауды талқылады.
Физика-математика ғылымдарының докторы, өңірлік сейсмикалық зертхананың бас ғылыми қызметкері Галина Хачикян ТЖМ өкілдерін зерттеу жұмысының әдістерімен сейсмологиялық деректер бойынша зерттеу жұмысының әдістерімен, оның ішінде «сейсмикалық режим параметрлері» – негізгі сипаттамасы жер сілкіністерінің қайталану Заңы, «сейсмикалық цикл» – ірі сейсмикалық белсенді аймақтар шегінде уақыт бойынша сейсмикалықтың өзгеруі квазициклді сипат болып табылады.
Галина Хачикянның ғылыми қызметі күн-магниттік-литосфералық байланыстарды зерттеумен байланысты. Ол күн белсенділігі мен ғарыштық сәулелену ағынының қарқындылығына байланысты сейсмикалық сипаттамалардың өзгеру заңдылықтары туралы айтты.
Оның айтуынша, Солтүстік Тянь-Шань аумағында болған алыс емес өткендегі ең ауыр жер сілкіністері: 1715 жылы Лепсин жарығында Алматы 1807 жылы Беловодское 1885 жылы Верненское 1887 жылы Чиликское, 1889 жылы кеминское 1911 жылы күн шуақты гранд-минимумдар кезінде болған.
Сейсмикалық және негізгі геомагниттік өріс сипаттамаларының кеңістіктік вариацияларындағы заңдылықтар анықталды, бұл аймақтың сейсмотектоникалық әлеуетін бағалаудың балама әдісін жасауға мүмкіндік берді. Бұл әдіс сейсмикалық белсенділігі әлсіз, қазіргі уақытта ұзақ сейсмикалық тыныштықта болуы мүмкін аумақтардағы сейсмотектоникалық потенциалды бағалауда пайдалы болуы мүмкін. Мұндай аумақтар, әдетте, жауапты стратегиялық құрылыстар мен басқа да экологиялық қауіпті объектілерді орналастыру үшін таңдалады.
ТЖМ өкілдері әлемдегі жер сілкінісі мысалында жер сілкінісін болжау әдістері туралы ғалымдардың пікірін қызығушылықпен тыңдады. Бұдан әрі министрлік өкілдері құрылымдық геофизика және сейсмобиология зертханаларына барды.
Бұдан әрі сейсмология институтының директоры Дәулет Сәрсенбаев Төтенше жағдайлар министрліктерінің өкілдерін сейсмикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелері бойынша іргелі және қолданбалы зерттеулер саласындағы институттың ғылыми қызметімен таныстырды. Директор өз сөзінде Қазақстан Республикасы аумағының сейсмикалық қауіпсіздігі мақсатында бүгінгі таңда 64 сейсмостанция жұмыс істеп тұрғанын айтты. Биыл Алматы қаласы әкімдігінің қолдауымен және институт есебінен ерте хабарлау жүйесінің 37 станциясын орнату жұмыстары аяқталуда.
Қазіргі уақытта Қытай Халық Республикасының Жер сілкінісі агенттікпен және Геофизика институтымен бірлесіп Қытай тарапы есебінен 5 кешенді сейсмостанция орнату мәселесі пысықталуда. Бұл сейсмологиялық бақылау желілерін дамытуға мүмкіндік береді.
Соңында вице-министр институт қызметкерлерінің арнайы жиналысын өткізіп, қызмет атқаруда табыс тілеп, қызметкерлерге қоштасу сөздерін айтты.
